O λωτός ήταν γνωστός στην αρχαιότητα, στους μετέπειτα χρόνους σχεδόν λησμονήθηκε και άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός και πάλι μόλις τα τελευταία χρόνια. Χάρη στη λεπτή και χαρακτηριστική γεύση του, έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τους αρχαίους λαούς. Είχε ονομαστεί ως η «τροφή των θεών».
Πατρίδα του λωτού είναι η Κίνα, όπου ονομαζόταν «μήλο της Ανατολής». Από την Κίνα εξαπλώθηκε και στην Ιαπωνία, όπου θεωρείται εκλεκτή λιχουδιά. Το έφεραν πρώτοι στη Δύση Ισπανοί θαλασσοπόροι από την Άπω Ανατολή.
Οι λωτοί που έφαγαν οι σύντροφοι του Οδυσσέα δεν έχει ξεκαθαριστεί τι ακριβώς φυτό ήταν. Πάντως σίγουρα δεν είναι οι ίδιοι που έφεραν οι Ισπανοί.
Ο καρπός αυτός, που ανήκει στο γένος των ψυχανθών, έχει σχεδόν σφαιρικό σχήμα, πορτοκαλί έως κόκκινο χρώμα και στυφή γεύση, μόλις κοπεί από το δέντρο. Αν αφεθεί μερικές ημέρες, γίνεται γλυκός και ζουμερός.
Είναι φυλλοβόλο δέντρο που ωριμάζει αυτή την εποχή, από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, οπότε και διατίθεται στην αγορά σε πλαστικά, ξύλινα ή χάρτινα τελάρα ή πλαστικά κλουβάκια, για την καλύτερη διατήρησή του, ένεκα του ότι είναι ευπαθές φρούτο.
Θρεπτικές ιδιότητες
Ο λωτός είναι μια εξαιρετική πηγή β-καροτίνης, βιταμίνης C και καλίου. Πράσινος είναι πλούσιο σε τανίνες που του δίνουν μια ισχυρή στυπτική γεύση, έτσι ώστε να τρώγεται μόνο όταν ωριμάσει πλήρως. Όταν ωριμάσει ο καρπός, είναι πολύ γλυκός και περιέχει μεγάλη ποσότητα σακχάρων σε γλυκόζη και πρωτεΐνη.
Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες. Ωστόσο, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα, απαγορεύεται σε εκείνους που πάσχουν από διαβήτη ή που υποφέρουν από παχυσαρκία.
• Το χρυσοκόκκινο χρώμα του οφείλεται σταφλαβονοειδή, που είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, ενώ επίσης περιέχει πολυφαινόλες και κατεχίνες, οι οποίες είναι γνωστές για την αντιφλεγμονώδη δράση τους.
• Περιέχει βετουλινικό οξύ, μια ουσία που έχει αποδειχθεί ότι είναι ιδιαίτερα δραστική ενάντια σε αρκετές μορφές καρκίνου.
• Περιέχει β-καροτένιο και λυκοπένιο, ζεαξανθίνη και κρυπτοξανθίνη, ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση ενάντια στις ελεύθερες ρίζες που είναι υπεύθυνες για την πρόωρη γήρανση αλλά και για την εμφάνιση μεγάλου αριθμού ασθενειών.
• Είναι πλούσιος σε βιταμίνη C, η οποία ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και δίνει λάμψη στο δέρμα.
• Περιέχει βιταμίνες της ομάδας Β (κυρίως θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, πυριδοξίνη και φολικό οξύ), οι οποίες έχουν ευεργετικές ιδιότητες για το νευρικό μας σύστημα .
• Είναι πλούσιος σε ιχνοστοιχεία όπως κάλιο, μαγνήσιο, χαλκό, χολίνη.
• Περιέχει φυτικές ίνες και έτσι είναι ιδιαίτερα ευεργετικός σε άτομα που υποφέρουν από δυσκοιλιότητα.
• Χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε φυσικά σάκχαρα, είναι μια πολύ καλή πηγή ενέργειας και άρα είναι κατάλληλος για άτομα με αυξημένη φυσική δραστηριότητα (π.χ αθλητές).
Τα 100 γρ. φρέσκου λωτού παρέχουν μόλις 70 θερμίδες, άρα είναι ιδανικός για όσους ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή.
Δεν πρέπει να καταναλωθεί αμέσως μετά τη συγκομιδή, αλλά είναι απαραίτητο να περιμένουμε να ωριμάσει περισσότερο και να εξαλείψει τη τυπική στυπτική γεύση που προκαλείται από την υψηλή περιεκτικότητα σε τανίνη.
Στην πραγματικότητα, στο τέλος της διαδικασίας ωρίμανσης η τανίνη είναι μειωμένη, ενώ αυξάνονται τα σάκχαρά του, δίνοντας στον καρπό το χαρακτηριστικό του άρωμα.
O Λωτός είναι φρούτο του ομώνυμου γένους φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Εβενοειδών. To γένος αυτό περιλαμβάνει περί τα 200 είδη των τροπικών περιοχών, κυρίως των ανατολικών, καθώς και των εύκρατων.
Διατροφικά στοιχεία
Ποσότητα ανά 100 g
Θερμίδες (kcal) 126
Λιπίδιο 0,4 g
Χοληστερόλη 0 mg
Νάτριο 1 mg
Κάλιο 310 mg
Υδατάνθρακες 34 g
Πρωτεΐνη 0,8 g
Βιταμίνη C 66 mg Ασβέστιο 27 mg
Σίδηρος 2,5 mg Βιταμίνη Β12 0 µg